Περίληψη

Η ανακοίνωση εστιάζει σε τρία αλληλένδετα επίπεδα ανάλυσης. Το τι συνέβη στη Κύπρο το 1974 οφείλει να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, ενώ παράλληλα δίνει χώρο για δράση και ανάδειξη εγχώριων ζητηµάτων και συσχετισµών που διαµόρφωσαν τον Κυπριακό κοινωνικό σχηµατισµό. Πρώτο, οφείλουµε να διαβάσουµε το τί συνέβη τότε εντός των παγκόσµιων και περιφερειακών µεταβολών και αντιφάσεων της συγκεκριµένη συγκυρίας, δύο παράλληλων διεργασιών: τη µακρά σύγκρουση της επαναστατικής µε την αντεπαναστατική διαδικασία, όπως αυτή έχει απολήξεις στο κυπριακό. Δεύτερο, οφείλουµε να διαβάσουµε το πραξικόπηµα και την εισβολή µέσα από µια µακράς διάρκειας οπτική που διαρκεί µια δεκαετία πριν δηλαδή από το 1964 µε τις διακοινοτικές συγκρούσεις, στη ντε φάκτο κατάργηση της δικοινοτικότητας και την επινόηση των πολλαπλών κυπριακών καθεστώτων εξαίρεσης. Το κυπριακό είναι το κατεξοχήν κοινωνικό-ταξικό ζήτηµα που µέσα στο οποίο εντάσσεται το πολιτικό-εθνικό.

Το τρίτο επίπεδο αφορά στους νεοφανείς αλλά εξίσου νοσηρούς αναθεωρητισµούς της ιστορίας: Μία προσέγγιση αρνείται/υποτιµά την ύπαρξη συγκεκριµένων µοτίβων, δοµών και τάσεων στην ιστορία, ή κι αν παραδέχεται ότι υπάρχουν, η ιστορία είναι απλώς συνέπεια χαωδών και τυχαίων συµβάντων. Άλλη τάση βλέπει τα πάντα προσχεδιασµένα ως συνοµοσιολογικά σενάρια περίπου ως κισµέτ, κυρίως από κυνικούς, ακροδεξιούς και λογής εθνικιστές που ισοπεδώνουν πρόσωπα, πολιτικές, και κοινωνία. Η ιστορία προσωποποιείται, εφόσον θεωρούν ότι την γράφουν µεγάλοι άνδρες (σπανίως γυναίκες), είτε ηλίθιοι, είτε µοχθηροί όπου όλα είναι κουκλοθέατρο ή καρτούν. Σε κανένα από τους πιο πάνω νοσηρούςαναθεωρητισµούς δεν υπάρχει χώρος για κοινωνικές και πολιτικές δυνάµεις, για αντίσταση και πάλη – ζούµε απλώς το τέλος της ιστορίας. Κι όµως υπάρχει ιστορία, αγώνες και πάλη. Μισό αιώνα µετά το1974 δε µπορεί παρά να ερµηνευτεί ως µία πολιτική στιγµή-ορόσηµο, αναµφίβολα καταστροφική. Παράλληλα περιέχει µια περίπλοκη χρονικότητα που επέβαλε νέα δεδοµένα µέσα από τα οποία οφείλουµε να δούµε νηφάλιά τις προοπτικές για το παρόν και το µέλλον.